20 stycznia 2017 roku w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach - Oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie – po raz pierwszy wręczone zostały Nagrody „Kolekcjonerstwo – nauka i upowszechnianie” im. Feliksa Jasieńskiego.
Nagrodę im. Feliksa Jasieńskiego ustanowiły w 2016 roku, na wniosek przedstawicieli środowiska kolekcjonerskiego, następujące instytucje: Muzeum Narodowe w Krakowie, Archiwum Polskiej Akademii Nauk oraz Dom Spotkań z Historią w Warszawie. Nagroda ma charakter doroczny.
W ramach pierwszej edycji (za rok 2015) przyznano ją w trzech kategoriach:
Dla pracownika nauki – za publikacje dotyczące kolekcjonerstwa, w tym naukowe opracowanie zbiorów kolekcjonerskich – kapituła przyznała Nagrodę dr Dariuszowi Kacprzakowi, autorowi monografii Kolekcje Ziemi Obiecanej. Zbiory artystyczne łódzkiej burżuazji wielkoprzemysłowej, opublikowanej nakładem NiMOZ w Warszawie w 2015 roku. W oparciu o badania archiwalne dr Kacprzak zrekonstruował losy kolekcji artystycznych łódzkich przemysłowców, kreśląc obraz kulturowy wielonarodowościowej metropolii jaką była Łódź przełomu wieków – epoki rodzącej się nowoczesności.
Dla dziennikarza – za publikacje prasowe, radiowe, telewizyjne, internetowe popularyzujące ideę kolekcjonerstwa, prezentujące wkład kolekcjonerów w ochronę dziedzictwa narodowego – kapituła przyznała Nagrodę Januszowi Miliszkiewiczowi, dziennikarzowi specjalizującemu się w promowaniu kolekcjonerstwa, za publikowane w roku 2015 cotygodniowe artykuły poświęcone kolekcjonerstwu na łamach dziennika „Rzeczpospolita” i Gazety Giełdy „Parkiet”, w tym za liczne wywiady ze znaczącymi dla zachowania dziedzictwa kultury narodowej osobistościami. Kapituła wzięła pod uwagę wartość merytoryczną publikowanych tekstów, które wyznaczają wysokie standardy naukowe i etyczne dla środowiska kolekcjonerskiego i obrotu dobrami kultury.
Dla instytucji – za upowszechnianie dorobku kolekcjonerskiego, w tym publikacje i wystawy – kapituła przyznała Nagrodę Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu za przygotowanie wystawy i opublikowanie katalogu Kolekcja Aleksandra Kazimierza Wyrwińskiego. Kolekcja ta, licząca ponad 600 obiektów, została pokazana publiczności w formie stałej wystawy muzealnej. Dzięki temu wielki wysiłek i osiągnięcia kolekcjonera zostały upowszechnione i służą społeczeństwu, a jednocześnie popularyzują kolekcjonerstwo jako formę wzbogacania narodowego dziedzictwa kulturowego. Nagrodę w dniu uroczystości odebrała Wioletta Pacuszka – Dyrektor Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu.
Nagrody, w obecności uczestników Spotkania Dobroczyńców Muzeum Narodowego w Krakowie oraz członków kapituły wręczyli: przewodniczący kapituły prof. zw. dr hab. Wojciech Kowalski oraz jej wiceprzewodniczący dr hab. Andrzej Betlej, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie. Wybór miejsca, gdzie została wręczona Nagroda - czyli Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach - nie jest przypadkowy, podkreśla bowiem wieloletni wkład kolekcjonerów w budowanie zbiorów prezentowanych w polskich muzeach. Ponadto Muzeum Narodowe w Krakowie jest depozytariuszem wielkiej kolekcji Feliksa Jasieńskiego, patrona Nagrody „Kolekcjonerstwo – nauka i upowszechnianie”.
Komentując przyznanie nagrody dr hab. Andrzej Betlej, dyrektor MNK, powiedział: Ukonstytuowanie tej nagrody jest ważnym wydarzeniem nie tylko dla Muzeum Narodowego w Krakowie, które w ten sposób oddaje hołd swemu dobroczyńcy. Stanowi także widomy znak dla całego środowiska muzealników i wszystkich, którzy wspierają działalność muzeów w Polsce, że razem jesteśmy w stanie kształtować dla przyszłych pokoleń ten powszechnie dostępny zasób dzieł, który decyduje o „kulturze pamięci” i przyszłości całego społeczeństwa.
Mówiąc o znaczeniu nagrody dla polskiej kultury przewodniczący jej Kapituły, wybitny kolekcjoner, niezmiernie zasłużony dla odzyskiwania polskich dóbr zagranicą, prof. zw. dr hab. Wojciech Kowalski podniósł następującą kwestię: Nagroda zwraca uwagę opinii publicznej na kolekcjonerstwo, które było i jest w znacznym stopniu nadal naturalną podstawą rozwoju muzealnictwa. Wystarczy przypomnieć, że zbiory wszystkich niemal wielkich muzeów na świecie zostały zbudowane na podstawie kolekcji, a zasoby Muzeum Narodowego w Krakowie są także tego przykładem. Powinniśmy zatem wspierać i popularyzować kolekcjonerstwo, gdyż w ten sposób przyczyniamy się do zachowania i wzbogacania naszego narodowego dziedzictwa kulturowego.
O Nagrodzie „Kolekcjonerstwo – nauka i upowszechnianie” im. Feliksa Jasieńskiego
Nagroda przyznawana jest dorocznie za zrealizowanie wybitnego przedsięwzięcia na rzecz popularyzacji idei kolekcjonerstwa i zaadresowana jest do pracowników nauki, dziennikarzy oraz instytucji świata kultury. Nagrodę przyznaje kapituła, w skład której wchodzą przedstawiciele jej założycieli oraz znani kolekcjonerzy. Honorowym przewodniczącym kapituły jest prof. dr hab. Krzysztof Pomian. Regulamin Nagrody dostępny jest na stronie www.kolekcjonerstwo.pl
O Patronie Nagrody i jego kolekcji
Kolekcja Feliksa Jasieńskiego, na którą złożyło się ponad 15 tysięcy obiektów, stanowiła dla Muzeum Narodowego w Krakowie niezwykle cenny dar w zakresie malarstwa, rysunku i rzeźby polskiej końca XIX i początku XX wieku, pozostający do dziś podstawą prezentacji polskiego impresjonizmu i symbolizmu w głównych galeriach muzealnych – z obrazami-manifestami, takimi jak „Szał” Podkowińskiego czy „Macierzyństwo” Wyspiańskiego. W zbiorze grafiki i plakatu, obok dzieł mistrzów gatunku – Piranesiego, Goi, Klingera, Toulouse Lautreca – znalazły się plansze sygnowane przez „odnowicieli” polskiej grafiki artystycznej, z Pankiewiczem i Wyczółkowskim na czele, tworząc trzon jednego z największych gabinetów rycin w Polsce. Zbiory wschodnie, zespół orientalnych tkanin, a przede wszystkim szuka japońska, z drzeworytami Hokusaia i Hiroshige, uplasowały krakowskie muzeum pośród posiadaczy największych tego typu publicznych kolekcji Europy.