Ogólnopolska konferencja naukowa „Wielokulturowe dziedzictwo i współczesne wyzwania. Grudziądz jako miejskie i regionalne centrum oświatowo-akademickie od XIII do XXI w." odbędzie się w dniach 3-4 października 2024 roku w Muzeum w Grudziądzu oraz w wybranych grudziądzkich liceach. Na wydarzenie zapraszają: Prezydent Grudziądza Maciej Glamowski, Dyrektor Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu Wioletta Pacuszka oraz Rektor Publicznej Uczelni Zawodowej w Grudziądzu dr inż. Michał Sójka.
Miejsca obrad konferencji:
Muzeum im ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu, ul. Wodna 3/5
I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego, ul. H. Sienkiewicza 27
III Liceum Ogólnokształcące im. Jana Pawła II, ul. Legionów 2
IV Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Wielkiego, ul. H. Sienkiewicza 22
Wstęp wolny na wszystkie panele konferencji.
Transmitowane na żywo będą wykłady wprowadzające zaplanowane na czwartek, 3 października oraz "Sekcja C" - wykłady w III LO, zaplanowane na piątek, 4 października.
Wykłady z "Sekcji A" (I LO) oraz "Sekcji B" (IV LO), realizowane w dniu 4 października, zostaną zarejestrowane i udostępnione w późniejszym terminie.
Program:
Dzień I, 3 X 2024 r., godz. 11.00
Muzeum im ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu
Otwarcie konferencji
Wykłady wprowadzające:
dr hab. Włodzimierz Karaszewski, prof. UMK (Toruń), Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny UMK w Grudziądzu w latach 1997–2014
dr Natalia Gniadek, prof. ANS (Grudziądz), Geneza i perspektywy rozwoju Akademii Nauk Stosowanych
mgr Dawid Przewodowski (Grudziądz), Dawne i współczesne towarzystwa naukowe w Grudziądzu
prof. dr hab. Józef Szudy (Toruń), Walther Nernst – najwybitniejszy absolwent Królewskiego Gimnazjum w Grudziądzu
Dzień II, 4 X 2024 r.
Sekcja A, godz. 9.45, miejsce: I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego, (moderator dk. prof. dr hab. Waldemar Rozynkowski)
dr Janusz Bonczkowski (Toruń), Szkolnictwo średnie Grudziądza w świetle zasobu Archiwum Państwowego w Toruniu
dr Marcin Sumowski (Toruń), Szkolnictwo Grudziądza w średniowieczu na tle innych miast pruskich
dk. prof. dr hab. Waldemar Rozynkowski (Toruń), Szkoła dla dziewcząt przy klasztorze benedyktynek w Grudziądzu w okresie nowożytnym
dr hab. Sławomir Kościelak, prof. UG (Gdańsk), Działalność edukacyjna oraz misyjna na kartach kronik i sprawozdań jezuickiego kolegium w Grudziądzu w XVII–XVIII wieku
mgr Emilia Markot-Borkowska (Grudziądz), Szkolnictwo artystyczne w Grudziądzu i jego najwybitniejsze postacie
mgr Przemysław Skibowski (Grudziądz), Szkolnictwo specjalne w Grudziądzu
Sekcja B, godz. 9.45, miejsce: IV Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Wielkiego (moderator prof. dr hab. Wiesław Sieradzan)
prof. dr hab. Wiesław Sieradzan (Toruń), Oberrealschule w Grudziądzu w czasach Józefa Tyborskiego. Kontekst edukacyjny, wychowawczy i kulturalny
mgr Izabela Fijałkowska (Grudziądz), Gmachy szkół średnich z przełomu XIX/XX w. w Grudziądzu jako przykłady budownictwa szkolnego w zaborze pruskim
dr hab. Tomasz Krzemiński, prof. UMK (Toruń), Tomasz i Wiktor Kulerscy – wybory życiowe absolwentów Królewskiego Katolickiego Seminarium Nauczycielskiego w Grudziądzu
dr Aneta Niewęgłowska (Toruń), Szkolnictwo żeńskie w Grudziądzu na przełomie XIX/XX w.
mgr Krzysztof Polesiak (Grudziądz), Goethe-Schule w Grudziądzu. Geneza placówki oświatowej oraz znaczenie działalności Arnolda Kriedte
dr hab. Sylwia Grochowina, prof. UMK (Toruń), Szkolnictwo w Grudziądzu w okresie okupacji 1939–1945
mgr Beata Kasińska (Grudziądz), Historia II Liceum Ogólnokształcącego w Grudziądzu
Sekcja C, godz. 9.45, miejsce: III Liceum Ogólnokształcące im. Jana Pawła II (moderator dr hab. Maciej Krotofil, prof. UMK)
mgr Łukasz Piasecki (Grudziądz), Historia szkolnictwa w obecnym budynku III Liceum Ogólnokształcącego w Grudziądzu. Uwagi w związku z XXXV-leciem istnienia szkoły
mgr Mariusz Żebrowski (Muzeum, Grudziądz), Szkolnictwo wojskowe w Grudziądzu w okresie międzywojennym
dr hab. Maciej Krotofil, prof. UMK (Toruń), Centrum Wyszkolenia Żandarmerii w Grudziądzu (1930–1939)
dr Bartosz Janczak (Łódź), Pułkownik dypl./gen. bryg. Józef Świerczyński (1893–1940) – oficer kawalerii, wykładowca Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu, ofiara zbrodni katyńskiej
dr Ewa Gawrońska (Toruń), Alfons Hoffmann – wybitny profesor, inżynier elektrotechniki, animator ruch śpiewaczego na Pomorzu
mgr Anna Zawistowska (Grudziądz), Szkolnictwo zawodowe w budynkach obecnego Zespołu Szkół Mechanicznych
Podsumowanie konferencji, godz. 14.30, miejsce: Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu.
Organizatorzy:
Gmina – Miasto Grudziądz
Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu
Publiczna Uczelnia Zawodowa w Grudziądzu
Partnerzy:
I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Grudziądzu
III Liceum Ogólnokształcące im. Jana Pawła II w Grudziądzu
IV Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Wielkiego w Grudziądzu
Patronaty nad wydarzeniem:
Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotr Całbecki
Prezydent Grudziądza Maciej Glamowski
Dofinansowanie konferencji ze środków Gminy – Miasto Grudziądz
Dofinansowano w ramach Krajowego Planu Odbudowy: Program wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju
Idea zorganizowania konferencji „Wielokulturowe dziedzictwo i współczesne wyzwania. Grudziądz jako miejskie i regionalne centrum oświatowo-akademickie od XIII do XXI w.” wypływa z aktualnego stanu refleksji naukowej na ten temat. Dotychczas nie ukazała się żadna pełna monografia szkolnictwa grudziądzkiego na przestrzeni od XIII do XXI stulecia.
Organizatorzy stawiają hipotezę, że Grudziądz przez wieki odgrywał bardzo ważną rolę jako ośrodek oświatowy o funkcjach nie tylko miejskich, ale również regionalnych. Tej konstatacji często się nie dostrzega, zwracając uwagę głównie na funkcje miasta na polu gospodarczym lub wojskowym. Już w średniowieczu działała w Grudziądzu szkoła przygotowująca do studiów uniwersyteckich. W czasach nowożytnych funkcję tę przejęła miejska szkoła ewangelicka, ale na pierwszy plan wysunęło się szkolnictwo zakonne. W okresie zaboru prusko-niemieckiego rozwój grudziądzkiej oświaty był niezwykle prężny. Powstawało wiele typów szkół przygotowujących liczne szeregi młodzieży do pracy w różnych formach życia społecznego. Co ważne, absolwentami tych szkół byli również Polacy, którzy zasilili – po odzyskaniu niepodległości – kadry państwa polskiego na Pomorzu. W odniesieniu do okresu międzywojennego organizatorzy konferencji pragną podkreślić rolę instytucji kształcenia wojskowego w mieście, których znaczenie zdecydowanie można określić jako ogólnopolskie.
Po 1945 roku, po całkowitym zaniku szkolnictwa polskiego podczas okupacji, warty odnotowania jest trud kadry nauczycielskiej, która pomimo ówczesnych warunków miała znaczące osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze. Z kolei w odniesieniu do okresu po transformacji ustrojowej, przedyskutowania wymagają przyczyny historyczne, społeczne i ekonomiczne, na skutek których Grudziądz stał nieco na uboczu silnego boomu edukacyjnego na poziomie wyższym. Częściową partycypacją w tym polu naukowym i dydaktycznym było utworzenie w Grudziądzu ośrodka zamiejscowego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, który funkcjonował w mieście, jednak tylko przez kilkanaście lat.
Uczestnicy konferencji będą analizować, na ile wielokulturowe dziedzictwo oświatowo-akademickie Grudziądza jest lub powinno być inspiracją dla współczesnych wyzwań społeczno-gospodarczych miasta i regionu.
Od 1 I 2024 r. funkcjonuje Publiczna Uczelnia Zawodowa w Grudziądzu, która stanowić ma przełom na polu akademickim. Jej oferta studiów po uruchomieniu pierwszego kierunku (mechatronika) powinna być przedmiotem dalszej dyskusji. W perspektywie kolejnych dziesięcioleci uczelnia ta stanowić będzie szansę dla miasta i będzie wyrazem jego roli oraz aspiracji wykraczających poza zasięg lokalny.
W konferencji wezmą udział przedstawiciele wielu środowisk naukowych, zarówno krajowych, jak i regionalnych. Będą to reprezentanci:
Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu,
Uniwersytetu Gdańskiego w Gdańsku,
Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu,
Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi,
Archiwum Państwowego w Toruniu,
Akademii Nauk Stosowanych w Grudziądzu,
Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddziału w Grudziądzu,
a także liczni przedstawiciele placówek oświatowych z regionu oraz innych instytucji.
Obrady odbędą się w ciągu dwóch dni w łącznie czterech panelach tematycznych, w czasie których zostaną wygłoszone 23 referaty poruszające szereg różnorodnych problemów szczegółowych.
Dofinansowano w ramach Krajowego Planu Odbudowy: Program wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju.
Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu realizuje przedsięwzięcie "Konferencja naukowa - Wielokulturowe dziedzictwo i współczesne wyzwania. Grudziądz jako miejskie i regionalne centrum oświatowo-akademickie od XIII do XXI w."
Dofinansowanie z UE: 44 000,00 zł