III międzynarodowa konferencja naukowa z cyklu „WOJSKO W PRZESTRZENI MIAST”. Temat edycji: Żandarmeria wojskowa oraz wojskowe organy porządkowe.
Wydarzenie objęte zostało honorowy patronatem Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotra Całbeckiego oraz honorowym patronatem Prezydenta Grudziądza Macieja Glamowskiego. Realizację wydarzenia dofinansowano z budżetu Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
14 listopada 2024 r.
Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu
Rozpoczęty w 2017 roku cykl konferencji pod tytułem „Wojsko w przestrzeni miast” dotyczy przede wszystkim szerokiego wpływu, jaki obecność wojska w przestrzeni miejskiej wywierała na lokalne społeczności, ale także oddziaływania miast na żołnierzy w nich służących. Tematyka konferencji dotyczy przede wszystkim okresu od XIX do XXI w., co wynika z odmiennego w stosunku do wcześniejszych okresów historycznych charakteru sił zbrojnych. Wojsko stało się wtedy instytucją bardziej masową, znacznie bardziej powszechną i z tego wynikał także inny charakter obecności sił zbrojnych w miastach. Pomysłodawcy konferencji nie stawiają ograniczeń związanych z terenem badań, jednak chcieliby, aby tematyka obrad w sposób szczególny uwzględniała obszar obecnego województwa kujawsko-pomorskiego, w tym także Grudziądza. Takie ujęcie problematyki niewątpliwie będzie miało wpływ na zwiększenie znajomości dziejów i poczucia tożsamości naszego regionu, a także na jego promocję.
W zamierzeniach organizatorów tegoroczna edycja konferencji ma w szczególny sposób dotyczyć dziejów żandarmerii wojskowej oraz wojskowych organów porządkowych, zarówno polskich jak i państw sąsiednich. Taka tematyka związana jest z faktem, że w okresie międzywojennym, przez wiele lat w Grudziądzu znajdowało się centrum szkolenia żandarmerii Wojska Polskiego. W konferencji swój udział zapowiedzieli uczestnicy z Polski (Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Grudziądzu), a także badacze z kilku ośrodków zagranicznych (ukraińskich i litewskich).
Wstęp wolny na wszystkie wykłady. Grupy zorganizowane prosimy o wcześniejszy kontakt - tel. 56 46 590 63 w.18.
Program konferencji
14.11.2024
9.30-10.00 rejestracja uczestników konferencji
10.00-10.30 otwarcie konferencji
10.30-11.50 sesja I
• mgr Mariusz Żebrowski (Grudziądz), Dzieje kompleksu koszarowego Centrum Wyszkolenia Żandarmerii w Grudziądzu
• mgr Dawid Schoenwald (Grudziądz), Pomnik Józefa Piłsudskiego na terenie koszar Centrum Wyszkolenia Żandarmerii w Grudziądzu
• dr hab. Robert Rybak (Toruń), Rola i zadania organów Wojskowej Służby Wewnętrznej w prowadzonym szkoleniu operacyjnym Zjednoczonej Floty Bałtyckiej
• dyskusja
11.50-12.15 przerwa
12.15-13.35 sesja II
• dr Paweł Nastrożny (Grudziądz), Pułkownik Stanisław Sitek (1890-1940) – komendant Centrum Wyszkolenia Żandarmerii w Grudziądzu
• ppłk(s) mgr Bogdan Szumiel (Grudziądz), Starszy wachmistrz Mieczysław Tokarczyk z Grudziądza. Przedwojenny żandarm. Patriota. Konspirator. Ofiara bezpieki. Bohater.
• dr Rusłana Marceniuk (Kijów), Ukryta prawda, czyli co mówią zdjęcia: losy polskiego żandarma wojskowego według materiałów archiwum Służby Bezpieczeństwa Ukrainy.
• dyskusja
13.35-13.50 przerwa
13.50-15.30 sesja III
• dr Andrij Rukkas (Kijów), Żandarmeria wojskowa sojuszniczej Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1920 r.
• prof. dr hab. Ihor Sribniak (Kijów), Ukraińska żandarmeria w obozie internowanych wojsk Ukraińskiej Republiki Ludowej w Łańcucie. Warunki pobytu oraz stan moralny (styczeń-lipiec 1921 r.)
• prof. dr Jonas Vaičenonis (Kowno), Policja wojskowa wojska litewskiego 1919-1940. Struktura, szkolenie, służba.
• dr hab. Maciej Krotofil, prof. UMK (Toruń), Wojsko na Półwyspie Helskim w okresie międzywojennym. Rola Żandarmerii Wojskowej w obronie mierzei.
• dyskusja i podsumowanie obrad