Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu zaprasza do udziału w 31. edycji Europejskich Dni Dziedzictwa. Obchody będą odbywać się w weekendy 9–10 i 16–17 września 2023 r. pod hasłem „Żywe dziedzictwo – tradycje od pokoleń”.
Tegoroczne hasło związane jest z jubileuszem 20-lecia uchwalenia konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, a także 10-leciem Krajowej listy dziedzictwa niematerialnego. Jest ono bardzo szerokie i daje Państwu możliwość przygotowania wielu wspaniałych przedsięwzięć popularyzujących lokalne dziedzictwo naszego województwa.
Zachęcamy do pobrania Informatora EDD, z wydarzeniami w województwie kujawsko-pomorskim.
* * *
Program wydarzeń:
Sobota, 9 września 2023 r. / ulica Spichrzowa 33-35
To już rok! Pierwsze urodziny Muzeum Handlu Wiślanego
10:00 – 18:00 – możliwość bezpłatnego wejścia na wystawę Muzeum Handlu Wiślanego;
11:30 – 17:30 – strefa warsztatów edukacyjnych na ulicy Spichrzowej, przed Muzeum Handlu Wiślanego (w przypadku niepogody - we wnętrzach Muzeum Handlu Wiślanego):
Stanowisko do mielenie zboża – żarna i młynki do zboża;
Tworzenie bukietów z kłosów; Tworzenie drewnianych tratew z patyków;
Tworzenie łódek z materiałów odpadkowych;
Wstęga Wisły wzdłuż Spichlerza 35 z możliwością przypięcia swojej łódki z materiałów odpadkowych (papierowa wstęga rozciągnięta na stelażu z palet);
Mega puzzle – stanowisko z kostkami do układania obrazów z widokami Grudziądza;
Strefa odpoczynku – leżaki i snopki słomy;
Galeria widoków Grudziądza z rożnych okresów.
12:00, 14:00 – bezpłatne zwiedzanie wystawy Muzeum Handlu Wiślanego z przewodnikiem;
16:00 – wykład o tematyce wiślanej podejmujący znaczenie Wisły jako ekosystemu wpływającego na człowieka w przeszłości, teraźniejszości oraz o wyzwaniach przyszłości związanych ze zmianami klimatycznymi; wykład autorstwa Jakuba Gołębiewskiego, prezesa fundacji Wolna Wisła, współorganizatora Festiwalu Wisły, szypra, sternika, miłośnika żeglarstwa rzecznego.
18:00 – wykład edukatorki Moniki Mellerowskiej - o kulturze flisackiej przy zaaranżowanym miejscu flisackiego postoju na Dziedzińcu Muzeum. Wstęp wolny.
Niedziela, 10 września 2023 r. / ulica Spichrzowa 33-35
To już rok! Pierwsze urodziny Muzeum Handlu Wiślanego
10:00 – 18:00 – możliwość bezpłatnego wejścia na wystawę Muzeum Handlu Wiślanego;
11:30 – urodzinowy tort;
11:30 – 17:30 – strefa warsztatów edukacyjnych na ulicy Spichrzowej, przed Muzeum Handlu Wiślanego (w przypadku niepogody - we wnętrzach Muzeum Handlu Wiślanego):
Stanowisko do mielenie zboża – żarna i młynki do zboża;
Tworzenie bukietów z kłosów; Tworzenie drewnianych tratew z patyków;
Tworzenia łódek z materiałów odpadkowych;
Wstęga Wisły wzdłuż Spichlerza 35 z możliwością przypięcia swojej łódki z materiałów odpadkowych
(papierowa wstęga rozciągnięta na stelażu z palet);
Mega puzzle – stanowisko z kostkami do układania obrazów z widokami Grudziądza;
Strefa odpoczynku – leżaki i snopki słomy; Galeria widoków Grudziądza z różnych okresów.
12:00, 14:00 – bezpłatne zwiedzanie wystawy Muzeum Handlu Wiślanego z przewodnikiem.
Sobota, 16 września 2023 r. / ulica Spichrzowa 17
10:00 – Igłą malowane. Warsztaty haftu krzyżykowego - warsztaty rodzinne z okazji Europejskich Dni Dziedzictwa; zapisy – tel. 56 46 590 63 w.18, wstęp bezpłatny
***
Żywe dziedzictwo – tradycje od pokoleń
Co roku EDD organizowane są pod innym hasłem przewodnim, które łączy wszystkie wydarzenia w kraju. Tegoroczne hasło, wskazane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, związane jest z jubileuszem 20-lecia uchwalenia konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego a także 10-leciem Krajowej listy niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Tradycje przekazywane z pokolenia na pokolenie są jednym z najistotniejszych elementów dziedzictwa kulturowego każdej społeczności. To właśnie one spajają je oraz pozwalają trwać w czasie i przestrzeni. Podzielane wartości i idee, otaczanie szacunkiem postaci historycznych czy legendarnych, przekazywane opowieści, sposoby wyrażania się i zachowania gwarantują trwanie więzi społecznej. Podobnie przekazywane „z dziada pradziada” umiejętności, tradycyjne i wiedza, muzyka, zwyczaje i obrzędy świąteczne, praktyki związane z naturą, czy tradycyjne zachowania dnia codziennego sprawiają, że społeczność żyje i trwa. Chociaż te przejawy dziedzictwa najczęściej kojarzymy z kulturą ludową, regionalną, nie możemy zapomnieć o bogactwie dziedzictwa niematerialnego mieszkańców miast, czy różnych grup etnicznych, religijnych i narodowych zamieszkujących nasz kraj. Żywe dziedzictwo to także umiejętności, dzięki którym otaczające nas zabytki cieszą kunsztem wykonania.
"Przekazywane od pokoleń, twórczo odnawiane przez kolejnych spadkobierców żywe dziedzictwo to fascynujące źródło inspiracji i tożsamości, z którego będziemy czerpać podczas tegorocznych Europejskich Dni Dziedzictwa. Narodowy Instytut Dziedzictwa już dziś prowadzi przygotowania do tegorocznej, 31. edycji tego największego wydarzenia kulturalnego w Europie. Tradycyjnie już, w całej Polsce, dzięki zaangażowaniu setek osób – koordynatorów lokalnych, instytucji i wolontariuszy, przez dwa wrześniowe weekendy będziemy mogli odkrywać na nowo niematerialne dziedzictwo kulturowe naszego kraju." – mówi dr hab. Katarzyna Zalasińska, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
Niematerialne dziedzictwo wymaga ochrony
Żywe dziedzictwo, ze względu na swoją specyfikę, potrzebuje specjalnej ochrony. Dlatego w październiku 2003 roku, podczas 32. sesji Konferencji Generalnej UNESCO został przyjęty dokument definiujący niematerialne dziedzictwo kulturowe.
W rozumieniu Konwencji UNESCO dziedzictwo niematerialne obejmuje: tradycje i przekazy ustne, w tym język, jako nośnik niematerialnego dziedzictwa kulturowego, sztuki widowiskowe, wiedzę i praktyki dotyczące przyrody i wszechświata, umiejętności związane z rzemiosłem tradycyjnym oraz zwyczaje, rytuały i obrzędy świąteczne. Na listy międzynarodowe mogą być wpisane tylko takie elementy dziedzictwa, które już znajdują się w rejestrze krajowym, który w Polsce powstał 10 lat temu.
Krajowa Lista Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego to spis przejawów żywego dziedzictwa niematerialnego z terenu Polski oraz forma ochrony dziedzictwa kulturowego wynikająca z podpisanej przez Polskę Konwencji UNESCO z 2003 r. w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Obecnie na Liście znajdują się 64 wpisy. Prowadzi ją Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa.