Święci domowi to nowy cykl spotkań, na który zapraszamy w piątkowe popołudnia już od września!
Święci domowi - to cykl spotkań omawiających zagadnienie kultu świętych w polskiej tradycji ludowej. Przez wieki życie naszych przodków było związane ze świętymi, którzy spoglądali na życie mieszkańców wsi ze świętych obrazów wiszących w chatach, na ich prace i pola z przydrożnych kapliczek i wysokości ołtarzy w kościołach. Każda, najmniejsza nawet czynność i problem codziennego życia posiadał swego patrona, który chronił, pocieszał i bronił. Od pożaru, powodzi a nawet szczurów istnieli święci pierwszej potrzeby i ostatniego ratunku. Stawali się bliskimi powiernikami, współmieszkańcami i niebieskimi patronami. W podróż do zapomnianych często świętych, po świecie wierzeń i praktyk, dawnych przekonań i absolutnych pewników zabierze nas Łukasz Ciemiński - historyk sztuki i etnograf, którego pasją stało się ocalenie tego co o świętych i ich mocy wiedzieli mieszkańcy dawnej wsi. A żeby obraz owych przekonań był pełny spotkania nasze zilustrujemy konkretnymi wizerunkami z jego kolekcji i spróbujemy, jak dawniej wyśpiewać wspólnie dzieje ich życia pieśniami, których pełne są dawne śpiewniki i pamięć najstarszych mieszkańców wsi.
28.09.2018, godz. 17.00
Święta jak malowanie – o małej świętej z różami prawda i fikcja
Spotkanie przybliżające fenomen pośmiertnego oddziaływania kultu świętej Teresy od Dzieciątka Jezus, młodej karmelitanki z Lisieux, której popularność przyjęła skalę "huraganu chwały". Od pierwszych zdjęć wykonywanych za życia świętej po rodzącą się powoli i nie bez kontrowersji ikonografię Teresy. Od pierwszych retuszowanych wizerunków po figury produkowane w milionach egzemplarzy, przez nieme kino, paryskie gwiazdki i żołnierzy z okopów Wielkiej Wojny piszących listy wysyłane do grobu świętej. Historia fascynująca, miejscami zabawna i wzruszająca, którą musisz poznać koniecznie!
Gmach Główny Muzeum, wstęp wolny
19.10.2018, godz. 17.00
Anielskie drogi i ludzkie dróżki
Czy drogi ludzkie i anielskie mogą się krzyżować? Oczywiście! Gdzie? Na ziemi, gdzie anielscy posłańcy pomagają rozwiązywać problemy świętym artystom, zwykłym rolnikom i gdzie anioł stróż wymierza siarczyste policzki walcząc o cnotę! Pogromcy szatana, patroni listonoszy i poławiacze cudownych ryb - o tym na spotkaniu o aniołach w ludowej tradycji i kulcie. A na koniec śpiewy, które wcale nie muszą być anielskimi!
Gmach Główny Muzeum, wstęp wolny
30.11.2018, godz. 17.00
Katarzynki w Andrzejki
Poszukiwanie odpowiedniego kandydata na żonę może być nie lada wyczynem. Potrzeba mu patronki na miarę filozofów. Zaradzi temu święta Katarzyna, która Adwent zaczyna, a ponadto ze świętym Andrzejem kończy radosne muzykowanie. Na spotkaniu tym dowiesz się dlaczego Katarzynki i Andrzejki stanowiły zwrotny punkt w ludowym roku obrzędowym i dlaczego każdy kawaler i panna mieli owych świętych w najwyższym poważaniu!
Gmach Główny Muzeum, wstęp wolny
07.12.2018, godz. 17.00
Na życie po grudzie - grudniowi święci!
Czy święta Barbara i Mikołaj mają coś wspólnego z Grudziądzem? Oczywiście! Wisłę! Na spotkaniu z grudniowymi świętymi dowiesz się dlaczego owi święci byli tak ważni dla kultury ludowej i dlaczego nie tylko górnicy i dzieci znali i kochali świętych Barbórkę i Mikołaja! Na koniec „krzykniemy wszyscy zgodnymi głosami, winszując sobie razem z niebianami, że się narodził miłością przejęty Mikołaj święty”.
Gmach Główny Muzeum, wstęp wolny
A ponadto także:
11.12.2018, godz. 12.00
wtorek muzealny – wykład wykład historyka sztuki i etnografa – Łukasza Ciemińskiego
pt. Godnie przeżyj Gody!
Spotkanie dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych.
Czy wiesz co było, kiedy nie było choinki? I dlaczego w Adwencie nie wolno ruszać ziemi? Czy opłatek służy tylko do dzielenia i jak to właściwie jest z tym ludzkim głosem u zwierząt? Na te pytania znajdziesz odpowiedź na spotkaniu poświęconym ludowej obrzędowości związanej z Bożym Narodzeniem. Nie daj się zaskoczyć pierwszej gwiazdce i dowiedz się jak godnie przeżyć Gody!
Gmach Główny Muzeum, wstęp bezpłatny, obowiązują zapisy – tel. 56 46 590 63 w.18
14.12.2018, godz. 18.00
otwarcie wystawy Bóg się rodzi..., Spichrz nr 11
A może Betlejem leży w Grudziądzu? Oczywiście, zawsze ilekroć w domu i kościele stoi szopka! Wystawa prezentująca przedwojenne zestawy figur do szopki, które pozwalały stworzyć Betlejem w każdym domu! Wykonywane z najwyższą troską o szczegóły zachwycały, wzruszały i pozwalały przenieść czar cichej i świętej nocy do domów. Czasem pomagali kolędnicy - zły król Herod i sprawiedliwa śmierć przypominali, że z Bożym Narodzeniem naprawdę nie ma żartów!
Łukasz Ciemiński - historyk sztuki i etnograf. Kolekcjoner artystycznych wyrazów religijności ludowej. Zbiera oleodruki z wiejskich chat, gipsowe figury świętych i współczesną plastykę neoludową. Zafascynowany bożonarodzeniowymi szopkami i pośmiertnym życiem św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Przez szereg lat związany z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu wybrał badania w terenie i spotkania z ludźmi, których życiowe doświadczenie przerasta akademicką wiedzę. Chce ocalić od zapomnienia, bo wie, że "rzeczy mają swoją po umarłych pamięć".