Wystawa „Archeologiczne świadectwa kultu maryjnego w średniowiecznym Gdańsku” przygotowana przez Muzeum Archeologiczne w Gdańsku prezentuje około 200 zabytków związanych z kultem Matki Bożej.
Zabytki zostały pozyskane w trakcie wieloletnich badań archeologicznych na terenie Starego Miasta. Badania zaowocowały największą w Polsce kolekcją eksponatów związanych z kultem Maryi Panny, liczącą ponad 300 artefaktów. Najstarsze zabytki maryjne w tej kolekcji pochodzą z około połowy XIV stulecia, kolejne z XV i początków XVI w. Średniowieczny Gdańsk był ważnym ośrodkiem z krzyżującymi się drogami komunikacyjnymi: morskimi, lądowymi, rzecznymi, którymi przemieszczali się pątnicy. Wędrowali do miejsc świętych zlokalizowanych na terenie Gdańska, Pomorza lub stąd wyruszali do zachodnich sanktuariów. Materialnymi przejawami kultu są pamiątki pielgrzymie, szczególnie metalowe plakietki, dzwonki, ampułki na wodę ze źródeł, którym przypisywano cudowną moc. Niezwykłe przywiązanie gdańszczan do Matki Bożej potwierdzają jej wizerunki umieszczane na przedmiotach codziennego użytku, m.in. na kaflach piecowych, naczyniach stołowych i domowych ołtarzykach. Bardzo popularna stała się biżuteria z inskrypcjami odwołującymi się do Najświętszej Maryi Panny, w tym zapinki, pierścienie, pasy, torby. Szerząca się reformacja na początku XVI stulecia położyła kres kultowi maryjnemu w Gdańsku. Gotzenkrieg – wojna z bałwanami – znajduje odzwierciedlenie w źródłach archeologicznych w postaci figurek Marii z odciętą głową.
Wystawa prezentowana od 8 marca do 23 września 2018
Miejsce: Muzeum ul. Spichrzowa 17
Otwarcie wystawy: 7 marca 2018 (środa), godz. 18.00
Kuratorzy: Ewa Trawicka, Beata Ceynowa (Muzeum Archeologiczne w Gdańsku), Małgorzata Kurzyńska (Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu)
Organizatorzy: Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku