Święci domowi to cykl spotkań, na który zapraszamy w piątkowe popołudnia!
Na każde spotkanie - wstęp płatny wg cennika - 2,00 zł.
27.09.2019, godz. 17.00
Piątek w Muzeum – wykład Łukasza Ciemińskiego z cyklu „Święci domowi”
„Niech nas od powietrza bronią, od gniewu Twego zasłonią!” – Szczególna, niebieska Brygada RR – Roch i Rozalia, osobliwie czczeni święci podczas powietrza morowego zagrażającego ludziom i bydłu domowemu, których wspiera snadnie i święty Sebastian. O tych trzech niebieskich patronach – słowem, pieśnią i obrazem na pierwszym powakacyjnym spotkaniu z trzeciej już odsłony cyklu „Święci Domowi”.
25.10.2019, godz. 17.00
Piątek w Muzeum – wykład Łukasza Ciemińskiego z cyklu „Święci domowi”
„I zwierzęta go słuchały i ptaszęta gdy śpiewały; kiedy na modlitwie bywał, milkły, gdy im rozkazywał” – Okrzyknięty mianem patrona ekologów, fascynujący młodopolskich poetów i artystów, liryczny i sielski święty Franciszek z Asyżu. Czy jednak takim znali go mieszkańcy polskiej wsi i franciszkańscy tercjarze? Słów kilka o Franciszkowej prawdzie i fikcji a także wizerunków liczba rozmaita oraz nabożne śpiewy o „serafickim” świętym.
22.11.2019, godz. 17.00
Piątek w Muzeum – wykład Łukasza Ciemińskiego z cyklu „Święci domowi”
„Dusze w czyśćcu omdlewają, Twej pomocy przyzywają…” – Wśród listopadowych szarug spotkamy się, by porozmawiać o duszach w czyśćcu cierpiących, o dobrej i złej śmierci i zwyczajach pogrzebowych wsi polskiej. „Czyśćcowa loteryjka”, „puste noce” i „boże obiady” przestaną być dla Ciebie tajemnicą, podobnie jak ludowa wizja zaświatów i wzruszające melodie pieśni za zmarłych. Przybywaj na to spotkanie, „bo co im dzisiaj – jutro Tobie stanie”!
13.12.2019, godz. 17.00
Piątek w Muzeum – wykład Łukasza Ciemińskiego z cyklu „Święci domowi”
„O Matko kochana! Od Boga nam dana, rzuć i na nas wzrok, na tych nieszczęść tłok…” – Adwentowe spotkanie przybliży fenomen ludowych form kultu Matki Boskiej. Co wiedziano i dopowiadano o jej życiu? Dlaczego patronowała ważnym momentom roku obrzędowego? Czym leczyła a czego jeść zakazywała? I czemu mieszkańcy wsi, miast i miasteczek „zbiegają gór schodami, do Jagodnej, do Siewnej i do jeszcze jednej ale zawsze do jednej i tej samej”. (M. Białoszewski)
Łukasz Ciemiński - historyk sztuki i etnograf. Miłośnik artystycznych wyrazów religijności ludowej. Stracił serce i głowę dla oleodruków z wiejskich chat, gipsowych figur świętych i współczesnej plastyki neoludowej. Świadomie i dobrowolnie wybrał badania w terenie i spotkania z ludźmi, których życiowe doświadczenie przerasta akademicką wiedzę. Chce ocalić od zapomnienia, bo wie, że "rzeczy mają swoją po umarłych pamięć" - co każdego dnia stara się czynić w dziale etnografii Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu.
Święci domowi - to cykl spotkań omawiających zagadnienie kultu świętych w polskiej tradycji ludowej. Przez wieki życie naszych przodków było związane ze świętymi, którzy spoglądali na życie mieszkańców wsi ze świętych obrazów wiszących w chatach, na ich prace i pola z przydrożnych kapliczek i wysokości ołtarzy w kościołach. Każda, najmniejsza nawet czynność i problem codziennego życia posiadał swego patrona, który chronił, pocieszał i bronił. Od pożaru, powodzi a nawet szczurów istnieli święci pierwszej potrzeby i ostatniego ratunku. Stawali się bliskimi powiernikami, współmieszkańcami i niebieskimi patronami. W podróż do zapomnianych często świętych, po świecie wierzeń i praktyk, dawnych przekonań i absolutnych pewników zabierze nas Łukasz Ciemiński - historyk sztuki i etnograf, którego pasją stało się ocalenie tego co o świętych i ich mocy wiedzieli mieszkańcy dawnej wsi. A żeby obraz owych przekonań był pełny spotkania nasze zilustrujemy konkretnymi wizerunkami z jego kolekcji i spróbujemy, jak dawniej wyśpiewać wspólnie dzieje ich życia pieśniami, których pełne są dawne śpiewniki i pamięć najstarszych mieszkańców wsi.